Kinderen kunnen vanaf de leeftijd van 8 jaar starten met de snorkel- en/of duikopleiding.
Deze leeftijd is een advies, maar wel de minimale ondergrens. Uw vereniging of duikschool kan zelf beslissen om bijvoorbeeld vanaf de leeftijd van 10 jaar te starten. Het eerste deel van de persluchtopleiding is al geschikt voor de leeftijd van 8 tot 10 jaar, maar mag ook op een latere leeftijd gestart worden.
Er zijn voldoende lesplannen om de jeugdleden een gevarieerd aanbod van lessen aan te bieden gedurende een periode van maar liefst zes seizoenen. De complete opleiding (snorkelen, duiken en specialisaties) is geschreven voor de leeftijd van 8 tot 14 jaar.
Vanaf 14 jaar kunnen de leden starten met de 1*-duikopleiding.
Net zoals bij de ‘volwassen’ duikopleidingen is goed gekeken naar de wijze van toetsen.
Voor de snorkelopleidingen en de eerste twee niveaus van de duikopleiding geldt dat er geen echt examen meer is. Er zijn daarom ook geen exameneisen te vinden. De NOB vindt namelijk dat kinderen vooral veel plezier moeten hebben. Het is niet zo belangrijk als ze het duikmasker niet direct helemaal leeg kunnen blazen of dat ze de hoekduik nog niet kunnen doen zonder aan de oppervlakte met de benen te spetteren.
Als een kind niet alle oefeningen volledig beheerst, kan hij of zij toch door naar het volgende niveau. Pas vanaf het derde duikniveau moeten de kinderen de oefeningen goed beheersen. Later in dit document wordt uitgelegd waarom dat is.
De NOB-ScubaDoe-opleiding bestaat uit drie blokken:

  • Snorkelen,
  • Duiken en de
  • Jeugdspecialisaties.

Snorkelen

De snorkelopleiding bestaat uit drie niveaus: Snorkeldiploma A, B en C. De kinderen leren op een leuke en speelse manier snorkelen. De opleiding vindt volledig plaats in het zwembad.
Voor de snorkelopleiding zijn er zowel praktische theorielessen als praktijklessen. De praktische ‘theorielessen’ worden in vijf minuten aan de waterkant behandelen. Het gaat daarbij om simpele onderwerpen als duikmasker, snorkel en vinnen.

Duiken

De opleiding met perslucht bestaat uit vier niveaus en een groot aantal jeugdspecialisaties. De persluchtopleiding sluit aan op de snorkeldiploma’s, maar kan ook gestart worden zonder dat de snorkelopleiding is gevolgd. In dat geval worden een aantal snorkellessen toegevoegd aan het eerste persluchtniveau.
De opleiding vindt plaats in het zwembad en er zijn enkele buitenwaterlessen toegevoegd.
De opleiding ‘Duiken’ kent een grote hoeveelheid praktijklessen met allerlei oefeningen in en om het water. Veel oefeningen zijn herkenbaar en komen uit de 1*-duikopleiding.
De opleiding bestaat uit vier verschillende niveaus:

  • Adembrevet (niveau 1),
  • Bellenbrevet (niveau 2),
  • Trimbrevet (niveau 3) en
  • ScubaDoe-brevet (niveau 4).

Adembrevet

In dit eerste niveau leren de kinderen de basisbeginselen van het duiken. In de theorielessen leren ze o.a. over duikmasker, snorkel, vinnen, ademautomaat, trimvest, cilinder, meters & computers, buddycheck en uittrimmen. Met deze kennis gaan ze in het zwembad aan de slag met allerlei leuke oefeningen en opdrachten. In het zwembad leren ze bijvoorbeeld om zelfstandig een uitrusting op te bouwen, om- en af te doen en te demonteren. Ook het klaren van het duikmasker onder water staat op het programma.
Dit deel van de opleiding is voornamelijk geschreven voor kinderen in de leeftijd van 8 tot 10 jaar. Kinderen ouder dan 10 jaar kunnen deze lessen ook volgen.

Bellenbrevet

Na het eerste niveau kunnen de kinderen starten met de opleiding Bellenbrevet. In deze opleiding leren ze o.a. van alles over duikpakken, verschillende manieren om te water te gaan en communiceren met gebaren. In het zwembad leren ze om met een buddy te duiken, brengen ze het communiceren onder water in de praktijk en doen ze de uitrusting onder water een keer uit en aan. Ook in deze opleiding is een aantal
spellessen verwerkt. Dit deel is geschreven voor kinderen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar.

Trimbrevet

Het derde niveau is voor kinderen in de leeftijd van 12 tot 14 jaar. De theorie bestaat uit onderwerpen als het plannen van een duik, het gebruik van een alternatieve luchtvoorziening en wat te doen als je buddy hulp nodig heeft.
In het zwembad worden de meeste oefeningen uit de eerste twee niveaus herhaald en wordt een aantal nieuwe oefeningen aangeleerd.
In tegenstelling tot de eerste twee niveaus moeten de kinderen voor het Trimbrevet wel alle oefeningen beheersen. Als de niveaus 1 tot en met 3 doorlopen zijn, krijgen de kinderen namelijk vrijstelling voor alle zwembadlessen van de 1*-duikopleiding.
Zodra ze 14 jaar zijn, kunnen ze direct van start met de 1*-duikopleiding. Ze hoeven echter alleen de theorie- en buitenwaterlessen te volgen. Alle zwembadoefeningen uit de 1*-duikopleiding zitten in de jeugdopleiding verwerkt. De NOB verwacht op deze wijze de doorstroom van jeugdleden naar de ‘senioren’-opleidingen eenvoudig en aantrekkelijk te maken.

ScubaDoe-brevet

Als alle drie de niveaus gedaan zijn, kunnen de kinderen verder voor het ScubaDoebrevet. Dit niveau is te behalen als de kinderen vijf verschillende jeugdspecialisaties gevolgd hebben. Daarvan zijn er twee verplicht: ‘Redden’ en ‘Oriëntatie’.
Dit niveau is niet vereist voor de vrijstelling van de zwembadlessen van de 1*-duikopleiding.

Specialisaties

Na ieder niveau is er een aantal jeugdspecialisaties te volgen. Deze specialisaties gaan dieper in op een bepaald onderwerp en prikkelen de interesse van de kinderen. Volgende specialisaties zijn mogelijk: Archeologie, Diep duiken, Introductieduik, Oriëntatie, Bootduiken, Fotografie, Nachtduiken, Redden, Getijdenwater, Onderwaterhockey, Spel, Computer, IJsduiken, Onderwaterleven/vissen, Vinzwemmen en Buitenwater.
Niet iedere specialisatie doet vermoeden dat het om een jeugdspecialisatie gaat. Voor de specialisatie IJsduiken gaan de kinderen natuurlijk niet echt onder het ijs, maar worden er wakken/bijten gesimuleerd door middel van hoepels in het zwembad. Voor de specialisatie Getijdenwater maken ze geen duik in de Oosterschelde, maar volgen ze een of meerdere theorielessen over getijdenwater en bezoeken ze bijvoorbeeld Deltapark Neeltje Jans. Ook kan de stroomversnelling in het lokale tropisch zwemparadijs een leuke toevoeging zijn. Bij Nachtduiken gaat het zwembadlicht uit, bij Bootduiken ligt er een opblaasbare rubberboot in het zwembad en bij Fotografie worden eenvoudige wegwerpcamera’s gebruikt….

Specialisatie Buitenwater.

Nadat de kinderen het Trimbrevet hebben gehaald, kunnen ze meedoen met de specialisatie Buitenwater. Bij deze specialisatie gaat het om de beleving van het duiken in het buitenwater. Gewoon duiken, niet meer dan dat. Vissen en planten kijken.
Er wordt een klein aantal noodzakelijke oefeningen gedaan, zoals het klaren van de ademautomaat en het vinwippen.

NOB-lidmaatschap

Kinderen die de snorkelopleiding volgen, hoeven geen lid te zijn van de NOB. Zodra de kinderen starten met de persluchtopleiding worden ze lid van de NOB. Voor jeugdleden (tot 18 jaar) gelden aparte tarieven voor lidmaatschap en entreegeld.
Zodra het kind lid is van de NOB gelden de collectieve verzekeringsvoorwaarden (aanvullende ongevallen- en aansprakelijkheidsverzekering).

Medische afwegingen

Duiken met kinderen is medisch gezien een gevoelig onderwerp. Over de effecten van duiken met perslucht bij kinderen is nog weinig bekend. Toch kiest de NOB ervoor om kinderen vanaf 8 jaar te laten duiken met perslucht. (Hetzelfde is enkele jaren geleden gebeurd bij diverse commerciële duikorganisaties.)
Het ScubaDoe-programma is hoofdzakelijk een zwembadprogramma met een uitstapje naar het buitenwater.

Duikmedische keuring

Kinderen die aan het snorkelprogramma deelnemen, hoeven geen duikmedische keuring te ondergaan. Als de kinderen gaan duiken met perslucht in het zwembad wordt er vooraf een vragenlijst (Medische  verklaring) ingevuld. Deze lijst is speciaal voor de jeugdopleiding door de Medische Commissie samengesteld. Als een of meerdere vragen positief beantwoord word, dan dient er een duikmedische keuring te volgen bij een arts met verstand van duikgeneeskunde.
Kinderen die het buitenwater ingaan, dienen een duikmedische keuring te ondergaan bij een arts met verstand van duikgeneeskunde. Deze keuring dient jaarlijks herhaald te worden en komt overeen met een keuring voor volwassen.
Bij vragen en/of problemen kan de Medische Commissie (NOB) als consulent optreden. Zij is te bereiken via medisch@onderwatersport.org